نظام سنتی استاد – شاگردی در نقاشی ایران

Authors

دکتر یعقوب آژند

abstract

هدف این مقاله روشن سازی بخشی از نظام استاد – شاگردی در نقاشی ایران است. در مورد این نظام، منابع و اطلاعات مستقیمی موجود نیست. از این رو آن را باید از لابلای منابع مختلف تاریخی – فرهنگی و اطلاعات پراکنده آنها بازآفرینی کرد. فرضیه ام این بود که نقاشان ایران همچون دیگر صنف ها دارای صنف خاصی بوده اند و کارکرد آموزشی آنها شبیه صنف های دیگر جامعه بود. از این رو پیش از هر چیز سعی کرده ام این فرضیه را به ثبوت برسانم و سپس طرز آموزش و جلوه های تعلیمی این نظام سنتی را با عطف توجه به صنف های دیگر که اطلاعات درباره آنها کافی بود، شرح دهم. شاید مهم ترین محور این مقاله در نموداری باشد که درباره نمود و جلودهای نظام آموزشی سنتی استاد-شاگردی در میان نقاشان ایران در سده هفتم تا سده دوازدهم هجری ارائه و این نظام از لابلای متون اصلی و اطلاعات پراکنده منابع بازسازی شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأملی در رابطۀ استاد و شاگردی در آموزش هنرها با تأکید بر نظام سنتی

رابطۀ استاد و شاگرد در نظام سنتی آموزش هنرها از مهمترین مؤلفه‌‌ها به شمار می‌‌رفت، رابطه‌‌ای که اساساً مترادف با رابطۀ مراد و مریدی بود. تلاش برای استخراج مهمترین مؤلفه‌‌های این رابطه مد نظر این پژوهش است. همچنین، نگاهی به رابطۀ استاد و شاگرد در نظام معاصر آموزش هنر می‌‌تواند خلأ‌‌ها و مشکلات کنونی این حوزه را نمایان کند چرا که بی‌‌شک یکی از مهمترین دلایل درخشش هنرها در گذشته همین روابط عمیق میا...

full text

عناصر نظام آموزش استاد ـ شاگردی مدلی برای بهسازی نظام آموزش مهندسی

آموزش استاد ـ شاگردی قدیمی ترین روش آموزش فنی و حرفه ای است. عناصر مؤثر در این نظام نظیر هدف، سن و شرایط آموزشگیر، رابطه استاد ـ شاگرد، نحوه آزمون و روش استاد شدن شاگرد مورد مطالعه قرار می گیرند. هرچند این روش برای کاربرد در دوران کنونی محدودیت های بسیاری دارد، ولی شناسایی و تحلیل عناصر آن و به ویژه هدف های اشتغالی  و ارتباطی آن می تواند برای آموزش مهندسی بازسازی شود. در نتیجه گیری، محدودیت ها ...

full text

روش استاد و شاگردی، از نگاهی دیگر

در حاشیة کارهای ارزشمند چهار دهة اخیر در بازخوانی وجوه معنوی و عرفانی نظام استاد و شاگردی، این مقاله طرح نگاهی دیگر به روش استاد و شاگردی را دنبال می‌کند. در این نگاه دیگر، روش استاد و شاگردی نه فقط یک نهاد فرهنگی معنوی متعلق به گذشته بلکه بعنوان یک روش مؤثر و کارآمد امروزی در فرایند آموزش مهارت‌های حرفه‌ای به‌حساب می‌آید، روشی که روانشناسی آموزشی چند دهة اخیر، گام به گام به کشف دوبارة وجوه و ح...

full text

عناصر نظام آموزش استاد ـ شاگردی مدلی برای بهسازی نظام آموزش مهندسی

آموزش استاد ـ شاگردی قدیمی ترین روش آموزش فنی و حرفه ای است. عناصر مؤثر در این نظام نظیر هدف، سن و شرایط آموزشگیر، رابطه استاد ـ شاگرد، نحوه آزمون و روش استاد شدن شاگرد مورد مطالعه قرار می گیرند. هرچند این روش برای کاربرد در دوران کنونی محدودیت های بسیاری دارد، ولی شناسایی و تحلیل عناصر آن و به ویژه هدف های اشتغالی  و ارتباطی آن می تواند برای آموزش مهندسی بازسازی شود. در نتیجه گیری، محدودیت ها ...

full text

از جشنِ‌‌ عروسی تا مدرسۀ موسیقی: نظام استاد شاگردی و تغییرات در روش‌های انتقال سنّت در هنر شعری‌ـ موسیقاییِ عاشیقی

امروزه عاشیق‌ها به‌عنوان نوازنده، خواننده، شاعر و، برخی اوقات، راویِ داستان‌های عاشقانه و حماسی در عروسی‌های سنّتیِ ترک‌زبانانِ ایران نقش‌های مهمی برعهده دارند. این کُنشگرانِ آیینی نیازمندِ فراگیریِ مهارت‌هایی برای اجرایِ شعر، موسیقی، داستان‌ها و همچنین مدیریتِ مراسم و مخاطبانِ خود هستند. ما در این مقاله نحوۀ انتقال سنّت در هنر عاشیقی را مطالعه خواهیم کرد. روش تحقیق کیفی است: یعنی داده‌ها در طول کارمیدانی ...

full text

سیر تحول نقاشی سنتی در کشور ازبکستان

سیر تحول نقاشی ازبکستان با توجه به پیشینۀ غنی دیوارنگاری و نگارگری مکتب بخارا، به شناخت جریانات هنریِ نقاشی معاصر ازبکستان کمک خواهد کرد. چرا که نقاشی معاصر این کشور از دید پژوهشگران دور مانده و نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها نیز پژوهشی جدی به نقاشی معاصر و جریانات مرتبط با آن اختصاص نیافته است. از این جهت نویسندگانِ مقاله، بنا به ضرورت، درباره هنر منطقه آسیای مرکزی به ویژه نقاشی ازبکستان ک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
هنرهای زیبا

Publisher: پردیس هنرهای زیبا_دانشگاه تهران

ISSN

volume 10

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023